Czym jest Kryptologia?
Pamiętacie liściki pisane szyframi, kodowanie wiadomości do przyjaciółki lub przyjaciela waszym wspólnym szyfrem, którego nikt nie zna? To jest czysta kryptologia! Tak! Niemalże każdy z nas był specjalistą w tej dziecinie!
Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki – to nazwiska zapomnianych bohaterów, o których na szczęście coraz więcej się mówi. Są to najsłynniejsi polscy kryptolodzy, dzięki którym zostały złamane szyfry Enigmy – najbardziej znanej maszyny szyfrującej.
Kryptologia jest to dziedzina wiedzy mówiąca o tym, jak przekazywać informacje w taki sposób, by niepowołane osoby nie potrafiły jej odczytać.
Dzieli się na dwa główne kierunki: na kryptografię, czyli utajnianie wiadomości oraz na kryptoanalizę, czyli wiedzę o łamaniu szyfrów i zabezpieczeń.
Szyfrowanie znane jest już od czasów starożytnych. Wtedy wystarczyły tylko narzędzia do pisania, bo mało kto umiał czytać. Później, gdy zdolności czytania i pisania się zwiększyły, należało wymyślić sposoby na szyfrowanie informacji, by mogły je odczytać tylko osoby, które posiadają klucz.
Najdawniejsze szyfry polegały albo na przestawianiu liter, albo na zastępowaniu znaków innymi. Jednym z najbardziej znanych był “szyfr cezara”, w którym litera zastępowana była inną oddaloną o ustaloną liczbę pozycji w alfabecie.
Do czasów nowożytnych powstało mnóstwo narzędzi szyfrujących: skytale, matryce, tarcze, czy maszyny szyfrujące, np. Enigma.
Kryptografia nie służyła jedynie do przekazywania rozkazów oraz informacji pomiędzy wojskami. Umożliwia ona również obróbkę takich danych jak dźwięk czy obraz, a także zapewnia poufność danych. Jest obecnie wykorzystywana w informatyce, matematyce, czy inżynierii.
I my możemy pobawić się w kryptologów dzięki grze Kryptos. Jest to gra polskiego autora, Piotra Siłki, w której ścigamy się o to, kto najszybciej odszyfruje liczby, które mają na ręku przeciwnicy. Rozgrywka jest emocjonująca, o sporym tempie oddającym klimat gry. Poza tym gra uczy spostrzegawczości i trenuje pamięć. Czujemy się jak prawdziwi kryptolodzy, dla których ważna jest walka z czasem!
Artykuł sponsorowany przez grę “Kryptos”.
