Cztery mniej znane fakty o szachach.
Wywodząca się z Indii gra planszowa jest dziś znana na całym świecie. Jej ogólne zasady można poznać w kilka minut, ale do rozgrywki na poziomie mistrzowskim należy szkolić się latami.
Ostatnio o szachach znów zrobiło się głośniej za sprawą netflixowego serialu “Gambit królowej”. W tym artykule opowiemy Wam jednak o mało znanych faktach “królewskiej gry”.
Nietypowe szachownice
Klasyczna plansza do szachów, którą używamy od przełomu XIII i XIV wieku składa się z 64 kwadratowych pól ułożonych w 8 rzędach i 8 kolumnach. Istnieje jednak odmiana szachów dla czterech osób. Używa się w niej szachownicy zawierającej 160 pól, a gracze wykonują po jednym ruchu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Grać można drużynowo – dwóch na dwóch, albo do ostatniego gracza.
Szachownica do gry czteroosobowej (fot. Wikipedia)
W 1927 roku kubański mistrz szachowy José Raúl Capablanca stwierdził, że poziom wiedzy szachowej osiągnął tak wysoki pułap, że partie między najlepszymi graczami zawsze będą kończyć się remisem. Zaproponował zatem bardziej złożoną odmianę szachów rozgrywającą się na 80 lub 100-polowej szachownicy. Poza tradycyjnymi bierkami do gry dodano dwie nowe figury: arcybiskupa poruszającego się jak goniec i skoczek oraz kanclerza poruszającego się jak wieża i skoczek. Dziś ta odmiana gry nosi nazwę szachów Capablanki.
Wioska uratowana przez szachy
Taki widok na ulicach Marottichal to nic nadzwyczajnego (fot. IndianPanorama.com)
Ponad 50 lat temu indyjska wioska Marottichal borykała się z lokalnymi problemami. Mieszkańcy tonęli w alkoholizmie, hazardzie i biedzie. Gdy do wsi przeprowadził się pan Unnikrishnan i otworzył swój sklep z herbatą, postanowił oderwać wszystkich od złych uzależnień. W tym celu nauczył mieszkańców grać w szachy. Walcząca z trudami życia lokalna ludność tak bardzo pokochała walkę na planszy, że alkohol i inne nałogi poszły w odstawkę. Dziś Marottichal liczy ok. 6 tys. mieszkańców, z czego 4 tys. gra w szachy niemal każdego dnia.
Największa symultana
Symultana to mecz szachowy, w którym szachista (najczęściej mistrz) rozgrywa jednocześnie grę z wieloma przeciwnikami, z których każdy gra na własnej planszy. W praktyce najczęściej wygląda to tak, że szachownice rozstawione są dookoła mistrza, który po wykonaniu ruchu przesuwa się do następnego gracza. Zastanawiacie się z iloma osobami można grać jednocześnie? W 2011 roku mistrz Iranu ustanowił rekord świata symultany grając z 604 przeciwnikami i wygrywając z aż 580 z nich, a z 16 doprowadzając do remisu.
Pamiętny pokaz symultany Capablanki (fot. Wikipedia).
Na uwagę zasługuje także rewelacyjny wynik symultany Capablanki, który w 1922 roku grając ze 103 przeciwnikami, wygrał z 102 z nich, a z jednym osiągnął remis.
Mechaniczny Turek – największa mistyfikacja w dziejach techniki
Dziś, gdy nie mamy z kim zagrać w szachy, możemy spróbować sił online, zarówno ze sztuczną inteligencją jak i żywą osobą. Jednak kilkaset lat temu pojedynek z maszyną pozostawał w sferze marzeń. Mimo to już w XVIII wieku, na długo przed komputerami, próbowano stworzyć androida, który zastąpi prawdziwego przeciwnika. Wolfgang von Kempelen w 1769 roku zaprezentował światu swój wynalazek – Mechanicznego Turka.
Działająca replika Mechanicznego Turka (fot. Wikipedia).
Maszyna przypominała biurko z szeregiem przekładni oraz kukłą zdolną do przemieszczania szachów na szachownicy. U szczytu swojej popularności Mechaniczny Turek rozgrywał pojedynki z tak znanymi postaciami jak Benjamin Franklin czy Napoleon Bonaparte. Pomyślano nawet o tablicy z literami alfabetu, która pozwalała komunikować się z automatem.
Niestety w rzeczywistości w środku konstrukcji ukryty był człowiek – austriacki mistrz szachowy, który poruszał ramieniem kukły. Postronni widzowie łatwo dali się oszukać, ponieważ w trakcie gry wielokrotnie otwierano szafkę i prezentowano skomplikowane układy sprężynowe. Konstrukcja była tak zaprojektowana, by nie dało się dokładnie obejrzeć wnętrza stołu. Tajemnica Mechanicznego Turka została wyjawiona dopiero w 1827 roku, przez syna ostatniego z właścicieli maszyny.
Zadanie
Rozwiąż równanie:
Autor: Sylwia Zimowska – Redaktor Naczelna serwisu www.DamaGier.pl.
Artykuł sponsorowany przez grę “Roszada wśród zwierząt”
