Arteterapia, sztuka w wydaniu terapeutycznym.
Pod tajemniczo brzmiącym słowem arteterapia kryje się terapia poprzez sztukę, czyli aktywności wykorzystujące muzykę, dźwięki otoczenia, ruch i taniec, sztukę teatralną, bajki czy wszelkie działania plastyczne.
Takie aktywności są dla dzieci naturalne i odpowiadają ich potrzebom rozwojowym, twórczej ekspresji, a jednocześnie mogą je wspierać w dalszym rozwoju.
Tę technikę terapeutyczną stosuje się, chcąc wspierać dzieci między innymi w trudnościach emocjonalnych i trudnościach psychosomatycznych, z powodzeniem jest także wykorzystywana w terapii dysleksji. Przede wszystkim jednak pozwala wyrazić siebie bez słów, obniża napięcie emocjonalne i daje ulgę. Jednocześnie może być doskonałym narzędziem wspierającym relacje, wykorzystywanym nie tylko w gabinecie terapeutycznym, ale również w domu. Sposób pracy warto dobierać z uważnością na aktualny poziom rozwoju dziecka, jego potrzeby, umiejętności i zainteresowania. Wraz z wiekiem dziecka, będzie ona miała nieco inny efekt, maluch będzie skupiony na doświadczaniu działania, dla starszaka praca może być tłem do dalszych rozmów.
Artystyczne aktywności ułatwiają dzieciom dzielenie się swoimi odczuciami, doświadczeniami i przeżyciami. Tym samym wpływają na rozwój osobowości w niemal każdej sferze. Zarówno tej emocjonalnej, ruchowej jak i społecznej. Dzięki swobodnym aktywnościom twórczym dzieci mogą doświadczyć nie tylko przyjemności, ale też poczucia sprawstwa i sukcesu. Ekspresja wyrażana poprzez ruch, bajkę lub rysunek, dodaje dzieciom pewności siebie i reguluje napięcie. Zabawa jest dla dzieci najłatwiejszym językiem komunikacji, a arteterpia bazując na tej swobodnej ekspresji pozwala wyrazić swoje uczucia nie używając słów. Kreatywność i możliwość tworzenia uczy niekonwencjonalnych rozwiązań, a tym samym wspiera dzieci w rozwiązywaniu trudności.
Chcąc rozpocząć wspieranie dziecka poprzez sztukę warto pamiętać, że nie ma to być działanie zlecone przez dorosłego, a podejmowane razem z nim. Jeśli więc proponujemy malowanie, my również wyposażmy się w kartkę i pędzle. Miejmy na uwadze, że istotny nie jest tu efekt, a sam proces tworzenia i to co zadzieje się podczas niego. Rozpoczynając prace zadbajmy o przyjazną, bezpieczną atmosferę. Pomóc w tym mogą zabawy relaksacyjne, wyciszające lub wręcz przeciwnie – energetyzujące, jeśli tego potrzebuje dziecko. Ciepła atmosfera, która towarzyszy artystycznemu działaniu, będzie sprzyjać rozmowom i rozbudzaniu ciekawości dziecka. Na tej właśnie ciekawości warto się oprzeć, odpuścić jak największą liczbę zasad i reguł, a pozwolić na ekspresję, doświadczanie i wyrażanie siebie. Działanie warto domknąć, zachęcając dziecko do skomentowania swojej pracy lub tego, jak czuło się podczas tworzenia. Sami okażmy zainteresowanie, stroniąc od ocen i krytyki.
Jedna z aktywności, którą możemy zaproponować dziecku, to wspólne tworzenie rysunku. W tej zabawie my rysujemy jeden element, a dziecko dorysowuje coś do niego tworząc swój własny obrazek. Dziecko może też rysować ilustracje do słyszanej muzyki. Warto również zaufać po prostu dziecku i pozwolić mu na swobodną ekspresję, według własnego pomysłu.
Terapia sztuką wywołuje uśmiech, daje wytchnienie, wspiera relacje i pozwala poznać siebie.
Autorka: Ola Belta-Iwacz, psycholożka, terapeutka pedagogiczna, trenerka umiejętności społecznych, praktyk metody Kids Skills, autorka bloga mamologia.pl